BLOG
BLOG
Endüstriyel tesislerde kullanılan aydınlatma sistemleri, yalnızca mekanları aydınlatmakla kalmaz; aynı zamanda iş güvenliği, verimlilik ve enerji tasarrufu açısından kritik bir rol oynar. Bu nedenle, aydınlatma armatürlerinin uluslararası standartlara uygun olması büyük önem taşır. İşte bu noktada IEC 60598 ve EN 60598 standartları devreye girer. Oldukça önemli olan bu standartlar hakkında aklınıza takılan sorular mevcutsa, siz de içeriğimize göz atarak, detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz. Hepinize keyifli okumalar ve iyi günleri dileriz.
Aydınlatma standartları, aydınlatma ürünlerinin ve projelerinin güvenlik, performans, verimlilik ve kullanıcı konforu açısından belirli kalite kriterlerine uygun olmasını sağlayan ulusal ve uluslararası teknik düzenlemelerdir. Bu standartlar; kullanılan armatürlerin elektriksel güvenliği, mekanik dayanıklılığı, IP koruma sınıfı, ışık performansı, enerji verimliliği ve insan sağlığına etkileri gibi birçok unsuru kapsar. O yüzden aydınlatma standartlarının önemi, özellikle endüstriyel tesisler, ofisler, hastaneler, eğitim kurumları ve kamu alanları gibi güvenliğin ve görsel konforun kritik olduğu ortamlarda daha da artar. Bu bağlamda standartlara uygun olmayan ürünler; yetersiz aydınlatma, enerji israfı, görsel rahatsızlık, elektriksel arızalar ve hatta iş kazaları gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Ayrıca, uluslararası standartlara uyum sağlamak, CE işaretlemesi ve yasal zorunluluklar açısından da büyük önem taşır. Bu nedenle, profesyonel aydınlatma projelerinde, güvenlik, verimlilik ve sürdürülebilirlik hedeflerini karşılamak için mutlaka standartlara uygun armatür ve tasarımlar tercih edilmelidir.
Aydınlatma standartlarının da kendi içinde farklı türleri mevcuttur. Bu türler kapsadıkları alanlara, belirledikleri kriterlere ve uygulama alanlarına göre çeşitlilik göstermektedir. Bu bağlamda aydınlatma standardı türleri şu şekildedir;
IEC 60598, aydınlatma armatürlerinin güvenli tasarımı, üretimi ve kullanımı için belirlenmiş uluslararası bir standarttır. Bu standart, uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) tarafından hazırlanmıştır ve elektrikle çalışan tüm aydınlatma cihazlarının elektriksel güvenlik, mekanik dayanıklılık, ısıl yönetim ve yalıtım kriterlerini belirlemektedir. O yüzden bu standart, armatürlerin yangın, elektrik çarpması veya kısa devre gibi risklere karşı kullanıcıyı koruyacak şekilde üretilmesini sağlar.
EN 60598, IEC 60598 standardının Avrupa Birliği’ne uyarlanmış versiyonudur. Bu versiyonda da vrupa pazarında satışa sunulan aydınlatma ürünlerinin CE işaretine sahip olabilmesini sağlar. Ayrıca EN 60598, ürünlerin güvenlik kriterlerini Avrupa regülasyonlarına göre değerlendirir ve elektriksel güvenlik, yalıtım, sıcaklık dayanımı ve kullanıcı güvenliği gibi alanlarda testler içerir. Bu bağlamda Avrupa’da faaliyet gösteren üreticiler ve ithalatçılar için EN 60598 standardına uygunluk, yasal bir gerekliliktir.
TS EN 60598, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından yayımlanan ve EN 60598 standardının Türkiye’ye uyarlanmış hali olduğundan, Türkiye’de satılan ve kurulan tüm aydınlatma armatürlerinin TS EN 60598 kriterlerine uygun olması zorunludur. Bu sebeple hem üreticiler hem de ithalatçılar için ürün güvenliği, CE belgesi alma süreci ve yasal gereklilikler açısından büyük önem taşır. Aynı zamanda, kullanıcı güvenliğini sağlamak ve piyasaya kaliteli ürünlerin girmesini garanti altına almak için uygulanır.
IEC 62471, LED’ler ve diğer ışık kaynaklarının fotobiyolojik güvenliğini değerlendiren bir standart olma özelliği taşır. Bu yüzden de insan gözleri ve cildi üzerinde ışığın olası olumsuz etkilerini test eder. Özellikle UV ışığı, kızılötesi radyasyon ve mavi ışık riski gibi faktörler bu standart kapsamında değerlendirilir. Bu kapsamda EC 62471, hem sağlık risklerini en aza indirmeyi hem de kullanıcıların güvenli bir şekilde aydınlatma ürünlerinden faydalanmasını sağlamayı hedefler. Özellikle LED aydınlatma teknolojisinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu standart, üreticiler için kritik bir önem taşımaktadır.
IEC 60529, aydınlatma armatürlerinin toz, su ve diğer çevresel etkilere karşı koruma seviyelerini belirleyen uluslararası bir standarttır. Bu standartta, ürünün dış ortam koşullarına ne kadar dayanıklı olduğunu gösterir. Örneğin, IP65 sertifikalı bir armatür, tamamen toz geçirmezdir ve düşük basınçlı suya karşı dayanıklıdır; IP68 ise su altında bile kullanılabilir. Bu nedenle endüstriyel tesisler, dış mekân aydınlatmaları, limanlar, otoparklar ve tehlikeli ortamlar için doğru IP derecesinin seçilmesi, güvenlik ve ürün ömrü açısından kritik öneme sahiptir.
EN 50102 veya yeni adıyla IEC 62262, aydınlatma armatürlerinin mekanik darbelere karşı dayanıklılığını belirleyen standarttır. IK kodları ile ifade edilen bu dayanıklılık seviyeleri, armatürlerin dışarıdan gelen fiziksel darbelere, vandalizme veya ağır kullanım koşullarına karşı ne kadar dirençli olduğunu gösterir. Örneğin, IK08 sınıfındaki bir armatür 5 joule darbe enerjisine dayanabilirken, IK10 sınıfındaki bir ürün 20 joule’a kadar korunma sağlar. Bu standart, özellikle spor sahaları, fabrika ortamları, otoparklar ve kamusal alanlardaki armatürlerin güvenliği açısından büyük önem taşır.
IEC ve En kapsamında test edilen başlıca kriterler mevcuttur. Bu kriterler, aydınlatma armatürlerinin güvenlik, performans, dayanıklılık ve kullanıcı sağlığı açısından uluslararası standartlara uygunluğunu sağlamak amacıyla belirlenmiştir. Bu kapsam doğrultusunda IEC ve En kapsamında test edilen unsurlar şunlardır;
Temel olarak IEC 60598 uluslararası bir standarttır, EN 60598 ise bu standardın Avrupa Birliği için düzenlenmiş halidir. IEC global geçerlilik sağlarken, EN Avrupa pazarındaki yasal gereklilikleri ve CE belgelendirme süreçlerini kapsar.
Amaç, kullanılan aydınlatma armatürlerinin elektriksel olarak güvenli, çevresel koşullara dayanıklı ve uzun ömürlü olmasını sağlamaktır.
Endüstriyel ortamlar, yüksek sıcaklık, toz, nem ve darbe gibi zorlu koşullara sahiptir. Standartlara uygun armatürler, bu koşullarda güvenli ve kesintisiz aydınlatma sağlar, iş kazalarını ve ekipman arızalarını azaltır.
Standartlara uygun armatürler sayesinde işletmeler güvenli, verimli ve uzun ömürlü aydınlatma çözümleri kullanır. Ayrıca, yasal uygunluk ve uluslararası pazarlarda kabul görme avantajı da elde edilir.
