Aydınlatma sektöründe kullanılan ışık farklı birimler ve değerlerle ifade edilir. Bunun sebebi ise ortam büyüklüğü ve genişliğine uygun aydınlatma seçebilmeyi kolaylaştırmasıdır. Günümüzde mesafeli alışverişin artması watt ve lümen gibi kavramlar hakkında bilgi edinmeyi zorunlu kılmıştır. Lümen ve watt nedir?, nasıl hesaplanır bilinirse metrekare ve alan büyüklüğü baz alınarak doğru aydınlatma seçilebilir.
Watt formülü, lümen formülü, watt nasıl ölçülür gibi konularda bilgi sahibi olmasanız da bu içerik size yardımcı olacaktır. Ampul türüne göre watt hesaplama ve lümen hesaplama ile tasarruf edip dekoratif aydınlatmalara sahip olabilirsiniz.
Peki lümen nedir, neden önemlidir? Lümen hesabı nasıl yapılır? Lümen ile ilgili bilinmesi gerekenleri sizler için açıklayacağız.
LED ampullerin daha tasarruflu olması ve gündelik hayatta fazlaca kullanılması lümen kavramı hakkında bilgi edinmeyi gerektirir. Lümen watt hesabı kıyaslaması ile önceden kullanılan akkor ampullerin yerini tasarruflu LED ampuller alacaktır.
Işık kaynağından çıkan toplamdaki ışık miktarına lümen denir. Aslında lümen bir ışık kaynağının parlaklığını ölçen birimdir. Lümen formülü hesaplanırken bu değişkenden yola çıkılır. LED ampullerin toplam ışık miktarı lümen üzerinden ifade edilir.
LED ampullerin üzerinde görülen lm kısaltması lümen birimidir. Lümen değeri arttıkça ışığın parlaklığı da artacaktır. Lümen nedir ve lümen değeri nasıl hesaplanır konusunda bilgi edinip bir odayı aydınlatmak için kaç lümen ampul almanız gerektiğini ön görebilirsiniz.
Lüx, bir aydınlatma cihazından çıkan ışığın miktarını ölçmek için kullanılır. Bir yüzeyde bulunan ışığın toplam miktarını ve yoğunluğunu ölçmemizi sağlar.
Lümen ve lüx arasındaki fark ise lüxün, lümenin yayıldığı alanı hesaba katmasıdır. Bir metrekarelik bir alana yoğunlaşan 1000 lümenlik bir akı, o metrekareyi 1000 Lüx’lük bir aydınlatma gücüyle aydınlatır.
İç mekan veya dış mekan fark etmeksizin bir alanı aydınlatma led ampuller ile sağlanacak ise lümen birimi önemlidir. Çünkü lümen değeri nasıl hesaplanır konusunda bilgi edinirken artan lümen değerlerinin daha fazla ışık yaydığını göreceksiniz.
Lümen değeri nasıl hesaplanır konusunda bilgi edinmek için birkaç değişkene ihtiyacınız vardır. İlk olarak aydınlatılacak alanın büyüklüğü ve metrekaresi bilinmelidir. Aydınlatılacak alan iç mekan mı yoksa dış mekan mı göz önüne alınmalıdır. Lümen birimi ne kadar yüksek olsa da kimi zaman bazı led ampuller dış mekan aydınlatmasında iyi performans sergilemezler. O yüzden lümen hesabını doğru bilmeniz önemlidir.
Göz kararı hesaplayıp hata payını yükseltmek istemiyorsanız bu durumda aydınlatılacak mekanın metrekaresi bilinmelidir. Sonrasında aydınlatma için kaç lümen birimi yeterli görülüyorsa metrekare ile çarpılmalıdır. Kısaca özetlemek gerekirse 15 metrekarelik iç mekan için 400 lümen yeterli kabul edilecekse 15 metrekare X 400 lm: 600 lümen iş görür. Dış mekanlarda ise bu değer daha da yüksek olmalıdır.
Aydınlatılacak alan için ortalama led ampullerde 300 lümen ile 500 lümen arası yeterli görülür.
Elektrik enerjisiyle çalışan ampul veya cihazların tükettiği enerji miktarına watt denir. Aydınlatmada watt hesaplama için watt formülü kullanılacaktır. Watt nedir diye merak ettiğinizde karşınıza watt hesaplama, watt formülü, watt birimi gibi bir dizi bilgi çıkar. Bunun sebebi ise güç kaynağının fazla enerji ile yanmasının önlenmek istenmesi ve faturaya öngörmektir.
Watt nedir diye araştırma yaparsanız LED ampullerde öne çıkan lümen kavramından biraz farklı olduğunu görebilirsiniz. Watt, ışığın ortama ne kadar verildiğini göstermez. Elektrik devresinden geçen enerji akışını ölçer. Yani enerji tüketimi hakkında bilgi verir. Akkor ampul, floresan ve halojen ampullerde sıkça rastlanılan watt birimi sağlanan enerjinin elektrik faturasına birim zamanda ne kadar yansıyacağını gösterir. 10 W ampulün faturanıza yüklediği tutar ile 70 W ampulün tüketimi arasında ciddi fark olacaktır. Watt nasıl ölçülür öğrenseniz de alandaki toplam ışık miktarı ve aydınlatma düzeyi hakkında bilginiz olmaz. Elektrik faturanızın aydınlatma bölümü ile ilgili kısmının ne kadar geleceğini hesaplayabilirsiniz. Bu durumda watt hesaplama, watt formülü, watt birimi ve watt nasıl ölçülür konusu size fayda sağlamayacaktır.
Akkor ampul, halojen ampul, floresan ve diğer ampul çeşitlerinde yer alan watt ibaresi aydınlatma miktarı hakkında yeterli bilgi vermez. Bazı ampul çeşitlerinde daha düşük watt fazla ışık sunabilir. Bu durumda watt hesaplama yersiz ve işlevsiz olacaktır.
Watt hakkında bilgi edinmeniz ve watt değeri nasıl hesaplanır bilmeniz faturalarınızın tahmini tutarı hakkında bilgi verir. Watt nasıl ölçülür konusu biraz teknik bilgi gerektirdiğinden anlaşılmaması sorun oluşturmasın.
“Watt değeri nasıl hesaplanır?” araştırmasına girip de aydınlatma ışığı hakkında bilgi edineceğinizi düşünmeyin. Çünkü watt değeri ve sağladığı ışık miktarı her zaman birebir örtüşmez. Sadece floresan aydınlatma türünde bile duy tipine göre harcanan enerji miktarı farklılık gösterecektir. Kaldı ki bu değişkenler içinde halojen ampul, akkor ampul gibi seçenekler yoktur.
Watt değeri nasıl hesaplanır bilmek için watt formülü hakkında bilginiz olmalıdır. Watt formülü; W: Vx I yani Güç (Watt) : Akım ( Amper) X Gerilim ( Volt )
Watt formülünün açıklaması şu şekildedir. 1 watt, 1 amper akımının 1 voltaj ile çarpımıdır. Yani akımın birim zaman içinde ne kadar ortaya çıktığı tespit edilir. Böylece watt formülünde Volt iletkenin iki ucu arasındaki elektrik yükü farkını ortaya koyarken Amper, akım şiddetini ölçer.
Lümen ve watt arasındaki ilişki hakkında bilgi edinmeniz birçok açıdan yararınızaadır. Çünkü bir ışık kaynağının toplam parlaklığı lümen formülü ile açıklanır. Yani bir LED ampulün ortamı aydınlatmak için ne kadar ışık gönderdiği lümen hesaplaması ile ilişkilidir. Watt ise ışık kaynağının ne kadar enerji tükettiği ve güç ortaya çıkardığı ile ilgilidir. Nitelik ve nicelik olarak birbirlerinden farklı bu kavramlar aydınlatma seçerken çok önemlidir.
Lümen bir çeşit toplam ışık miktarı iken watt aynı zamanda güç birimidir. Akkor ampuller, floresan ve halojen ampullerde watt değeri öne çıkar. Ancak bu değerler yine de aydınlatma düzeyini göstermez. Tüketici bu ampullerin ne kadar tükettiği ile ilgilenir. Ampul türü ve aydınlatma seçeneği lümen ve watt hesabında farklılaşmaya neden olur.
Lümen miktarı değer aralığı olarak her zaman watt’tan yüksektir. 1 W yaklaşık olarak 11.25 lümendir. Bu da demektir ki 50 wattlık bir ampul lümen birimi olarak ifade edildiğinde yaklaşık 560 lümene denk gelir. Markaların ve üreticilerin üretim prensibine göre 1 W farklı lümen aralıklarında görünebilir. Lümen watt hesabı yaklaşık olarak bu şekilde olup tüketime dair bilgi edinmenizi de sağlar.
Lümen ve watt arasındaki ilişki kadar birbirlerinden farklı olduğu noktalar da önem taşır. Ampul seçiminde ve lümen watt hesabı yaparken bu farklılıklardan yola çıkılır. Amacınız harcadığınız enerji miktarını belirlemek ve sürekli takip etmesekte, watt hesaplama yapabileceğiniz aydınlatmaları seçmelisiniz. Harcadığınız enerji miktarından daha çok aydınlık ortam sizin için önemliyse lümeni ölçeceğimiz seçeneklere yönelmelisiniz. Bu nedenşe lümen ve watt arasındaki farklar nelerdir bilirseniz bilinçli tüketici olarak seçimlerinizi doğru biçimde yapabilirsiniz.
Aşağıdaki tablo size lümen ve watt arasındaki farkları gösterecektir.
| Akkor Ampul | Halojen Ampul | Floresan Ampul | Lümen Değeri |
| 15 W | 18W | 3W | 110 – 170 -100 |
| 40 W | 42 W | 7 W | 420 – 630 – 400 |
| 60 W | 53 W | 9 W | 710 – 840 – 480 |
| 75 W | 70 W | 11 W | 940 – 1200 – 660 |
| 100 W | 105 W | 13 W | 1360- 1900 – 780 |
Teknolojinin ilerlemesi ve aydınlatma türlerinin çeşitlenmesi ampul seçiminde kafa karışıklığına neden olur. Aydınlatma için kullanılan ampul çeşitleri dekorasyonun parçası haline gelse de aydınlatma amacı ikinci planda kalmaz. Bilginiz olmadan aydınlatma satın alırsanız ampul tipleri ve watt değerleri yanlış hesaplamaya itebilir. Lümen ve watt arasındaki farkların ve ilişkilerin aydınlatma seçimleri üzerindeki etkisi bilinirse isabetli tercih yapılabilecektir.
LED ampul ve CFL tipi aydınlatmalar zaman içinde watt lümen hesabı yapmanın anlamsızlığını ortaya çıkarmıştır. Çünkü enerji tüketim miktarı ampulün parlaklığı ile uzaktan, yakından ilgili değildir. Daha az enerji tüketimi ve fazlaca parlaklık isteyen tüketiciler bu hesabı yapmaktansa ampul tipine göre seçim yapmalıdır. Bu sayede küçük odalarda fazlaca ışık, büyük odalarda yetersiz ışık sorunu ile karşılaşılmayacaktır.
Zaman içinde tasarruflu ampullerin ve LED ampul gibi faturayı düşük tutan seçeneklerin artış göstermesi tüketicilerin tercihlerini değiştirmiştir. Artık daha tasarruflu ve birim zamanda fazlaca ışık sunan seçenekler tercih edilir. O yüzden halojen ampul, akkor ampul ve floresan gibi aydınlatmaların yerini LED ve CFL almıştır. Tüketim miktarı düşük, sağladığı enerji yüksek seçenekler popüler olmaya başlamıştır. Özellikle kamusal alanlarda, büyük işletmeler, büyük metrekareler ve dış mekanlarda LED aydınlatmalar kullanılır. Lümen watt hesabı tüketicilerin daha fazla enerjiye düşük maliyetle katlanabileceği seçeneklerin var olduğunu da ortaya koyar.
Sizde lüx ve lümen konusunda aklınıza takılan sorular için uzmanlarımız ile iletişime geçebilirsiniz.
Aydınlatma seçerken watt değerine dikkat etmek parlaklık derecesine ulaşmanızı sağlamaz. Ampul tipine göre watt değeri de değişeceğinden lümen cinsinden seçim yapmanız yerinde olacaktır. 300 lümen, 500 lümene göre daha az ışık vereceğinden seçimlerde bunu önemseyin.
LED ampuller, tasarruflu aydınlatma seçeneği olarak ortaya çıkmıştır. Enerjinin zaman içinde daha değerli hale gelmesi az enerji ile çok fazla ışık elde etmeyi zorunlu kılmıştır. LED ampuller neden daha düşük watt ile daha fazla lümen sağlar diye merak edebilirsiniz. Çalışma prensibi bu şekilde geliştirilmiş olup, ışığı tek bir noktadan tüm alana daha fazla ulaşacak şekilde verir.
Lümen değeri arttıkça ortama yaydığı ışık miktarı da artar. Dolayısı ile de ışığın parlaklığı da aynı oranda yükselir. Daha yüksek lümen değeri her zaman daha iyi aydınlatma mı sağlar diye merak edebilirsiniz. Bu sorunun cevabı evettir. 350 lümen her zaman 200 lümenden daha iyi aydınlatma sağlar.
Aydınlatma seçerken en iyi koşulları sağlamak önemlidir. En iyi aydınlatma kaç watt olmalı diye merak edebilirsiniz. Ortalama 15 metrekare bir oda için 300 lümen değeri ile 500 lümen değeri yeterlidir. Bu da watt cinsinden hesaplanırsa 40 W akkor ampul, 42 W halojen ampul ve 7 W floresan ampule denk gelir. Lakin lümen watt hesabı yaparken bu değerlerin soru işaretlerinizi tam olarak karşılamayacağını bilin.
Lambanın parlaklığı lümen değeri, enerji tüketimi watt birimi ile ifade edilir. Watt mı önemli lümen mi diye merak edebilirsiniz. Amacınız faturanızın ne kadar geleceğini tespit etmek ise watt hesaplama yapılmalıdır. Ortamın aydınlatma derecesi sizin için önemli ise de lümen birimi cinsinden seçim yapılmalıdır. Tasarruflu ampullerin ve çok fazla aydınlatma sağlayan seçeneklerin öne çıkması lümen hesaplamasının önemini artırmıştır.
Turkish 
English