BLOG

Diyot Nedir? Ne İşe Yarar?

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte hayatımızın neredeyse her noktasında çeşitli amaçlarda elektrik devreleri kullanılıyor. Her ne kadar açık bir şekilde görmesek dahi evlerimizin aydınlanması için kurulan aydınlatma devreleri, televizyon ve bulaşık makinası gibi ev aletlerimizin içerisinde çeşitli elektrik devreleri bulunuyor.

Elektrik ya da elektronik devrelerde pek çok farklı devre elemanı kullanılıyor. Her bir elemanın farklı bir işlevi olmasına rağmen, devre içerisinde uyum içinde çalışarak bizim ihtiyaçlarımız doğrultusunda çalışıyorlar. Devrelerde sık sık kullanılan devre elemanlarından biri de Diyotlardır.

Diyot, elektrik akımının tek bir yönde akmasına izin veren bir devre elemanıdır. Diyotlar yarı iletken maddelerden yapılmış olan iki uçtan oluşur. Diyotun belirli bir kısaltması yoktur, sadece devrelerde bir sembol ile temsil edilir. Diyot nedir sorusuna böyle cevap verebiliriz. Ancak “Diyot ne işe yarar?” tarzında pek çok farklı soru da sık sık soruluyor.

Bu yazımızda sizler için Diyotun Özellikleri Nelerdir sorusuna cevap vereceğiz. Ayrıca Diyotun Kullanım Alanlarından ve Diyot Çeşitlerinden bahsedeceğiz.

Diyotun Özellikleri Nelerdir?

Diyotun en önemli özelliği tek yönde elektrik akımını iletmesidir. Diyot P ve N olmak üzere 2 kutuptan oluşur. Diyotun P kutbuna anot, N kutbuna ise katot denir. Bu iki malzemenin birleştirilmesiyle PN bağlantısı oluşturulur. 

PN bağlantısının birleşme noktasında nötr bölge oluşur. Nötr bölge bir yalıtkan görevi görür, yani herhangi bir akım geçişine izin vermez. Pozitif taraftan negatif tarafa doğru pozitif voltaj uygulandığında iki malzeme arasındaki nötr bölge kaybolur. Akım pozitif kutuptan negatif kutba doğru akmaya başlar. Yani diyot iletime geçmiş olur.

Diğer yönden yani negatif taraftan pozitif tarafa doğru bir voltaj uygulandığında ise nötr bölge genişler ve herhangi bir akımın akmasına karşı direnç gösterir. Ancak az miktarda akım bu bölgeden geçebilir. Bu akıma “sızıntı akımı” denir. Eğer ters yönde uygulanan voltaj miktarı yeterince yüksek olursa diyot bozulur ve akımın ters yönde de geçmesine izin verir. Diyotun bozulmasına sebep olacak olan ters yöndeki voltaj miktarı, diyotun kataloğunda yazar.

Diyotun Kullanım Alanları

Elektrik ya da elektronik devrelerin vazgeçilmez elemanlarından biri olan diyotların, pek çok farklı kullanım alanı vardır.

Diyotun kullanım alanlarından bazıları şu şekildedir;

  • Elektronik cihazlarda güç ve durum göstergelerinde kullanılır.
  • Bazı diyotlar oldukça verimli oldukları için aydınlatma amaçlı kullanılabilir.
  • Güç kaynağı olan regülatör devrelerinde kullanılır.
  • Güneş panellerinde geniş yüzeyli diyotlar kullanılır.
  • AC gerilimin, DC gerilime dönüştürüldüğü doğrultucularda kullanılır.
  • Yarım dalga doğrultucu devrelerinde kullanılır.
  • Faz kaydırıcı, modülatör ya da mikrodalga uygulamalarında kullanılır.
  • Işığı tespit etmek amacıyla kullanılır.
  • Optik haberleşme, CD ve DVD okuyucu gibi alanlarda farklı tiplerde diyotlar kullanılır.
  • Radyo frekans devrelerinde demodülatör olarak kullanılır.

Diyot bunlar gibi daha pek çok alanda kullanılır.

Diyot Çeşitleri

Diyotun kullanım alanlarının ne kadar geniş olduğunu gördük. Kullanım alanı bu kadar geniş olan bir devre elemanının pek çok farklı özellikte çeşidi olması da kimseyi şaşırtmayacaktır. Diyot, sahip olduğu bu çeşitlilik ile farklı alanlarda ve farklı şekillerde kullanılabiliyor.

Bazı diyot çeşitleri şu şekildedir;

  • Işık Saçan (LED) Diyot: Günlük hayatta sık sık kullanılan diyot çeşitleri arasındadır. Yani aydınlatma işlemleri için kullandığımız LED’ler aslında birer diyottur.
  • Zener Diyot: Normal şekilde bağlandığında normal bir diyot gibi çalışır. Ancak devreye ters bağlanırsa “zener gerilimi” adı verilen bir gerilime kadar akım geçirmezler. Eğer bu gerilim aşılabilirse iletime geçerler.
  • Schottky Diyot: Silikon diyotlarda akım düşüşü 0.7 V iken, Schottky diyotlarda bu değer çok düşüktür. Yüksek frekanslarda hızlı çalışırlar. Ancak kaçak akım değeri silikon diyotlara kıyasla çok yüksektir.
  • Lazer Diyot: P ve N tipi malzemelerin etkileşime girdikleri noktada foton açığa çıkar. Bu fotonlar bir lens ile toplanır ve ortaya lazer ışık çıkar.
  • Fotodiyot: Işığı elektrik akımına dönüştürmek için kullanılır.
  • Köprü Diyot: Girişine uygulanan alternatif (AC) gerilimi, doğru akıma (DC) çevirir.
  • Gunn Diyot
  • Varaktör Diyot
  • Dual Diyot

Bunlar gibi daha pek çok farklı diyot çeşidi mevcuttur.

Bu yazımızda sizler için Diyot Ne İşe Yarar, Özellikleri Nelerdir sorusuna cevap verdik. Ayrıca Diyotun Kullanım Alanlarından ve Diyot Çeşitlerinden bahsettik. Ürün ve hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak için iletişim kanallarımızdan birini kullanarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.

0
Would love your thoughts, please comment.x